چند وقت دیگر که خیلی دور نیست میان کودکان کار در شهرها، کودکان عشایر هم اضافه خواهند شد. و صحنههایی خواهیم دید که کودکان مهاجر عشایر به دنبال نان سرشان در سطل زباله هاست یا در خیابان دنبال ماشینها می دوند تا شیشه پاک کنند.
عنوان: نگرانیها به جاست، اما… فتانه عبدالحسینی، عضو گروه مطالعات زنان
از سال۱۳۹۳ تاکنون حرکتهایی برای افزایش جمعیت انجام شده است. از اواخر دهه شصت تا ۱۲ سال پیش، خانههای بهداشت برای کنترل جمعیت بستههایی به صورت رایگان در اختیار مادران قرار میدادند و مراکز بهداشت ملزم بودند که امکانات پیشگیری از بارداری را برای مادرانی که بیش از دو بچه داشتند فراهم کنند. از سال ۹۳ تاکنون روشهای پیشگیری که در اختیار زنان و مردان قرار داشت برچیده شد. قطع روشهای پیشگیری و عدم حمایت مادران برای جلوگیری از تولد کودکان ناخواسته تا به امروز ادامه داشته است.
علاوه بر آن، رویکرد کنترل جمعیت، تغییر جهت داد و به سیاست افزایش جمعیت تبدیل شد. دلیلش هم نگرانی برای آیندهایی است که در آن افزایش سالمندان و کاهش نیروی جوان مولد پیشبینی شده بود. با این توجیه که اگر جامعه با همین شاخص رشد پیش برود، در بیست تا سی سال آینده دچار جامعه سالمند خواهیم بود که نیاز به مراقبت و نگهداری دارند و بار اضافه بر دوش دولت خواهند گذاشت. فشاری که جامعه سالمند بر دولتها وارد میکنند قابل پذیرش است، تا اینجا که سیاستمداران نگران آینده هستند و بخواهند جامعه از تعادل خارج نشود و پویایی جامعه حفظ شود قابل درک است، ولی بازتاب تغییر سیاست جمعیت چه ارمغانی برای جامعه داشته است؟
بالا رفتن روز افزون تعداد کودکان کار، سوای کودکان مهاجرین، بدون استناد به آمارها، حتی با مشاهده صرف نیز اثباتپذیر است و گواهی است برافزایش بدون تفکر موالید در میان خانوادههای آسیبدیده. در این روزها با وجود بیماری همهگیر کرونا، پا که از خانه بیرون میگذاریم امکان ندارد چند بار صحنهای از کودکان کار رهاشده در خیابانها و یا سر فرو برده در سطل زبالهها نبینیم. حتی در شهرهای کوچک نیز این صحنهها قابل دیدن است و صد البته در شهرهای بزرگ فراوانیش چندین برابر است.
۱۱خرداد ۱۳۹۹ طرحی به مجلس رفت با نام طرح جمعیت و تعالی خانواده. در این طرح سه قوه و تمامی وزارتخانهها و سازمانها، نیروی انتظامی و سپاه و بسیج ملزم شدند برای ارتقای خانواده و افزایش جمعیت تمام اقدامات لازم را به عمل آورند. افزایش ازدواج، کاهش طلاق و افزایش فرزندآوری در صدر اقدامات قرار گرفت و ۱۲ آبان ۱۳۹۹ تصویب مشروط طرح جمعیت و تعالی خانواده بعد از ۱۲ سال معطلی در مجلس.
۲۵ دی ۱۳۹۹ خانم کبری خزعلی در توییتی که بعد آن را حذف نمود، برداشتن اجبار مادران برای غربالگری پیش از زایمان را به نمایندگان انقلابی تبریک گفت. (غربالگری: آزمایشهایی است که مادر در زمان حاملگی انجام میدهد، اگر جنینی دارای مشکلات ژنتیکی باشد در شکم مادر شناسایی و در صورت اطمینان، جنین کورتاژ شده و از شکم مادر خارج میگردد). نیاز نیست ده سال صبر کنیم تا نتیجه حرکت انقلابی مجلس را ببینیم. چون نتیجه به وضوح معلوم است. چند سال آینده کودکان معلول بسیاری را در مراکز درمانی و بهزیستی به همراه مادران و پدران خسته خواهیم دید که میبایست بار سیاست انقلابی را به دوش یکشند. متاسفانه آیندهایی برای این کودکان قابل تصور نیست به جز آنکه این کودکان بار اضافی بر دوش جامعه خواهند بود، به جز عذابی که خودشان و خانوادههایشان تا آخر عمر خواهند کشید.
خبر دیگری که ۲۶ دی ماه فضای مجازی را پر کرد: وزارت بهداشت ارائه هرگونه وسایل پیشگیری از بارداری را در مناطق عشایری ممنوع کرده است. احتیاج نیست باهوش باشیم یا قوه تخیل داشته باشیم تا در ذهنمان این فکر جان بگیرد که چند وقت دیگر که خیلی دور نیست میان کودکان کار در شهرها، کودکان عشایر هم اضافه خواهند شد. و صحنههایی خواهیم دید که کودکان مهاجر عشایر به دنبال نان سرشان در سطل زباله هاست یا در خیابان دنبال ماشینها می دوند تا شیشه پاک کنند.
زندگی کودکانی که از این به بعد و به دنبال سیاست افزایش جمعیت از روی چارهاندیشی سیاستمداران به دنیا خواهند آمد بردوش ما است. همه ما مسئول آیندگان هستیم. آیا میشود بدون ایجاد دنیای امن، بدون داشتن هوای پاک و محیط زیستی سالم، بدون ایجاد زیرساختهای اقتصادی اجتماعی مطمئن، به سیاستگذاری حساس افزایش جمعیت فکر کرد؟ حتی در تصور نمی گنجد. پیش از این برنامه ریزیها، نخست باید سیاستهای حمایت از کودکان و خانوادهها را پیش گرفت. امکاناتی را به وجود آورد تا همانهایی که هستند بتوانند در شرایط بهتر و مستعدتر زندگی کنند. اگر موفقیتی حاصل شد، میتوان در مورد افزایش جمعیت تصمیم گرفت. تا قبل از آن هر تلاشی برای افزایش موالید جز ایجاد بحرانهای بیشتر، ثمری نخواهد بخشید.
گروه مطالعات زنان