اسنادی نظیر آنچه بین چین و ایران امضاء شد، فقط دربرگیرنده همکاریهای اقتصادی نیست، هسته مرکزی سند همکاری ۲۵ ساله بین چین و ایران همانطور که مطرح شده است همکاریهای نظامی در زمینههای هوائی، دریائی، امنیتی، جاسوسی و غیره است که بهگفته رئیس کمسیون امنیتی مجلس یازدهم امضاء سند مشابه با دولت روسیه را هم باید منتظر بود.
محمود خاقانی، کارشناس بین الملل حوزه انرژی: چین نفت و میعانات گازی ایران را با حدود ۱۸ تا ۲۰ درصد و شاید هم ۲۵ درصد ارزانتر میخرید و باز هم خواهد خرید و به جای آن کالاهائی که نمیتوانست به سایر کشورها از جمله آمریکا صادر کند به ایران صادر خواهد کرد! احتمالا چین روی فروش کالاها به ایران هم سودی حدود ۱۲ درصد و بیشتر میبرد و خواهد برد.
در واقع چین بهای نفتی که قبلا از ایران خریده و یا در زمان حال و آینده از ایران میخرد، را در ایران سرمایهگذاری میکند و به نظر نمیرسد از جیب چین دلاری در ایران سرمایهگذاری شود. در همین حال با راهاندازی کارخانجات چینی در ایران نظیر مشارکتهائی که چین با نظامیان میانماری و سایر کشورها دارد، بازار تازهای برای کالاهای چینی در منطقه را در شرایطی که این کشور مشکل صادرات به اروپا و آمریکا دارد، ایجاد میکند.
همزمان چینیها سعی خواهند کرد که شمالغربی کشور خود را از طریق خطوط ریلی که در ایران احداث و راهاندازی میکنند به آسیای میانه و اروپا متصل کنند. نکتهای که باید مورد توجه قرار داد این واقعیت است که در چین نظام سوسیالیستی و یا کمونیستی حاکم نیست. بلکه نظیر کشورهای دیگر یک گروه الیگارشی (اصحاب ثروت و قدرت) قدرت اقتصاد و سیاسی را در دست دارند. این نظام الیگارشی چینی و نظام الیگاریشی روسی نظیر نظام الیگارشی غربی که در کشورهای مختلف اصحاب ثروت و قدرت را حمایت میکنند در ایران هم چنین رقابتی با هم دارند.
اسنادی نظیر آنچه بین چین و ایران امضاء شد، فقط دربرگیرنده همکاریهای اقتصادی نیست، هسته مرکزی سند همکاری ۲۵ ساله بین چین و ایران همانطور که مطرح شده است همکاریهای نظامی در زمینههای هوائی، دریائی، امنیتی، جاسوسی و غیره است که بهگفته رئیس کمسیون امنیتی مجلس یازدهم امضاء سند مشابه با دولت روسیه را هم باید منتظر بود.
چین و روسیه هر دو به ایران بعنوان یک دروازه طلائی برای توسعه و حفظ روابط اقتصادی، سیاسی و نظامی با کشورهائی نظیر عراق و سوریه همزمان با روابط پنهان و آشکاری که با اسرائیل دارند نگاه میکنند. بسیاری از صاحبنظران معتقدند که ادعای جو بایدن که گفته است برای حدود بیش از یک سال نگران امضاء سند همکاری بین چین و ایران بوده است، را نباید جدی گرفت، زیرا به احتمال بسیار قوی موضوع بین وزیر امور خارجه آمریکا و وزیر امور خارجه چین در اجلاس اخیر دو کشور در آلاسکا مطرح و مورد تبادلنظر قرار گرفته است.
@adalat_khaneh