یهودیان نفوذ زیادی در سیستم سیاسی آمریکا دارند، نُه سناتور از جمله چاک شومررهبر اکثریت مجلس سنا و ۲۵ نماینده مجلس یهودی هستند، اکثریت قریب به اتفاق سنا و مجلس نمایندگان از طرفداران سرسخت اسرائیل هستند و امنیت این کشور برای آنها مهم است.
کاوه کامرانیان
در اردیبهشت گذشته در مطلبی تحت عنوان اگر بایدن انتخاب شود نوشتم که” حتی اگر بایدن انتخاب شود برای جمهوری اسلامی در بر همان پاشنه نخواهد چرخید که در زمان اوباما می‌چرخید”. شواهد نشان می‌دهد که این پیش‌بینی احتمالاً درست است و دست اندرکاران جمهوری اسلامی پس از خوش بینی های اولیه، متوجه شدند که برخلاف انتظارشان راه درازی در پیش دارند.
قانون اساسی آمریکا چشمش را بر روی مذهب بسته است یعنی هیچ نوع تبعیضی در مورد مذاهب را مجاز نمی داند و این نحله فکری در آمریکا جا افتاده است و افکار عمومی و رسانه ها کمتر به مذهب دولتمردان می‌پردازند و به همین دلیل رسانه های امریکایی به تعدد یهودیان در دولت بایدن کمتر اشاره کردند. واضح است که وجود تعداد زیادی یهودی در پست های حساس خبر خوبی برای جمهوری اسلامی نیست حتی اگر وندی شرمن و رابرت مالی هم در میان آن ها باشند.
سیاستمداران یهودی زیادی در پستهای بالا و میانی دولت آمریکا اشتغال داشته و دارند و منافع ملی آمریکا برای آنها اهمیت دارد ولی این به معنای آن نیست که دغدغه موجودیت و امنیت اسرائیل را نداشته باشند. بسیاری از یهودیان آمریکا با سیاست های نتانیاهو و حزب لیکود موافق نیستند ولی وقتی جمهوری اسلامی شعار نابودی اسرائیل را سرمی دهد، طبیعی است که از دولت حاکم بر اسرائیل حمایت کنند.
حمایت جو بایدن از اسرائیل در دوران طولانی خدمتش انکار ناپذیر است. همیشه این گفته پدرش را نقل می‌کند که می توانی مسیحی باشی و در عین حال صهیونیست هم باشی. همسران سه فرزندش یهودی هستند، دوستی چندین ساله با نتانیاهو دارد ولی در بسیاری موارد، تند روی‌های او ، به خصوص شهرک سازی در زمین فلسطینی ها را نکوهش کرده و طرفدار ایجاد دولت مستقل فلسطینی است.
یهودیان نفوذ زیادی در سیستم سیاسی آمریکا دارند، نُه سناتور از جمله چاک شومر رهبر اکثریت مجلس سنا و ۲۵ نماینده مجلس یهودی هستند، اکثریت قریب به اتفاق سنا و مجلس نمایندگان از طرفداران سرسخت اسرائیل هستند و امنیت این کشور برای آنها مهم است. در کابینه بایدن ۵ وزارتخانه حساس در اختیار یهودیان است آنتونی بلینکن (وزیر خارجه)، مریک گارلند (دادستان کل)، الهاندرو مایورکاس( امنیت داخلی)، آوریل هینز(مرکزملی اطلاعات)، جنت یلن( خزانه داری).علاوه بر آن ها، همسر کاملا هریس معاون رئیس جمهور، ران کلین( رئیس کارکنان کاخ سفید)، وندی شرمن( معاون وزیر خارجه)، دیوید کوهن( معاون سازمان سیا)، آن نیو برگر( امنیت سایبری) اریک لندر(علوم و تکنولوژی) راشل لوین (معاون وزیر بهداشت) نیز یهودی هستند. یهودیان دیگری نیز در سمت های معاونت وزارتخانه سازمان های دولتی مشغول به کار هستند که ذکر نام آنها باعث اطاله کلام می شود. جامعه یهودیان آمریکا از انتخاب جیک سولیوان به سمت مشاور امنیت ملی، با آن که وی از معماران برجام بود، به شدت استقبال کرد. سخنگوی سازمان امنیت ملی آمریکا اعلام کرد که جک سولیوان به همتای اسرائیلی اش میر بن شابات قول داده است که با اسرائیل در زمینه مسائل خاورمیانه و ایران مشورت کند. تونی بلینکن وزیر خارجه، سیاست آمریکا در مورد برجام را با صراحت بیان کرد. ایران باید به شرایط قبل از خروج آمریکا از برجام برگردد، آمریکا باید آن را راست آزمایی کند که زمان بر خواهد بود. این نظرات قبل از انتخابات در لفافه ای از ابهام گفته می شد ولی پس از انتخابات همه مقامات آمریکایی این شروط را تکرار می‌کنند. سیاستمداران میانه‌روی حزب دموکرات مانند دنیس راس معتقدند که بایدن باید از اهرم تحریم های ترامپ استفاده کند و مسئله موشکی و نیز دخالت منطقه‌ای ایران را در طی توافق جدیدی با ایران حل و فصل کند. رابرت مالی نماینده جدید امور ایران در وزارت خارجه آمریکا شخصیت بسیار بحث انگیزی است. مخالفین و موافقین سرسختی دارد، جناح چپ حزب دموکرات به شدت از او حمایت می کند و در میان جمهوری خواهان و دموکرات‌های محافظه کار مخالفین زیادی دارد. بیانیه ای که وزارت خارجه در مورد انتخاب او صادر کرد بار دیگر صراحتاً تاکید می‌کند که ایران باید به برجام برگردد، هدف از این تاکید این است که با آمدن رابرت مالی سیاست کلی آمریکا در قبال ایران تغییری نخواهد کرد و تصمیم گیرنده اصلی همچنان رئیس جمهور آمریکاست.لابی های جمهوری اسلامی مجدداً همان ترفند قدیمی را دستمایه خود کردند و به دولتمردان آمریکایی می گویند که اگر با دولت فعلی ایران به توافق نرسید ، در انتخابات آتی ایران، دولتی تندرو خواهد آمد و توافق با آن اگر محال نباشد بسیار مشکل است، نکته جالب ماجرا این است که جوابش را از کسی شنیدند که انتظارش را نداشتند، رابرت مالی در مصاحبه‌ای با روزنامه “کوریره دلا سرا” می‌گوید نگران دولت تندرو نیستیم برای اینکه در ایران تصمیم گیرنده اصلی درباره برجام آیت الله خامنه ای است و دولت ها در تصمیم گیری نقشی ندارند.
رویدادهای هفته گذشته تا حدود زیادی خوش بینی مقامات ایرانی را کمرنگ کرد. ابتدا ظریف که تا هفته قبل برای تهدید آمریکا با طالبان عکس یادگاری می گرفت، در یک عقب نشینی آشکار که جز با چراغ سبز خامنه ای نمی‌تواند باشد، خواستار پادرمیانی اتحادیه اروپا در مورد بازگشت همزمان ایران و آمریکا به برجام شد. این پیشنهاد که به نحو ناشیانه ای عنوان شد نشان داد که جمهوری اسلامی چقدر از نظر اقتصادی و سیاسی در وضعیت شکننده ای قرار دارد. ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پیشنهاد ظریف را رد کرد وهم صدا با وزیر خارجه اعلام کرد که برای توافق با ایران راه درازی در پیش است . در هفته گذشته، جیمز آینهوف سناتور جمهوری خواه، در یادداشتی در فارین پالیسی تهدید کرد که کنگره شرایط برگشت به برجام برای بایدن را سخت خواهد کرد. در رویدادی دیگر، آنتونی بلینکن از رابرت مالی خواست که تیمی را که برای تعیین استراتژی در برابر ایران انتخاب می کند دیدگاه‌های متفاوت داشته و از کبوترها تا بازها را در بر بگیرد. به نظر می رسد بلینکن، علاوه بر اینکه می‌خواهد به منتقدین اطمینان دهد که نظر آن ها نیز در تعیین استراتژی لحاظ خواهد شد، احتمالاً می خواهد از تک روی رابرت مالی و همفکرانش نیز جلوگیری کند. به نظر تحلیلگران،عدم اشاره بایدن به ایران در سخنرانی وزارت خارجه، دو دلیل دارد، دلیل اول آن که عجله ندارد برای اینکه می داند ایران تحت فشار است و دلیل دوم این که هنوز استراتژی آمریکا در برخورد با ایران کاملاً مشخص نیست. به هر حال حتی اگر آمریکا گام به گام به برجام برگردد چندین ماه طول خواهد کشید و ایران کماکان باید با تحریم‌ها دست و پنجه نرم کند.به قول تحلیلگر آمریکایی، باید منتظر ماند و دید که آیا ریاست جمهوری بایدن ، در رابطه با ایران، دوره سوم اوباما است، یا دوره دوم ترامپ؟.
بهمن ماه ۱۳۹۹
