واماندگی حکومت در صنایع مادر و ترس از قفل شدن اقتصاد کشور
گفته می شود که صنعت خودروسازی درایران بعد از صنعت نفت و گاز، سومین صنعت مولد در کشور است که بیش از 700 هزار نفر را در خود مشغول ساخته است. البته اینکه خودروسازان ایرانی همچنان در تولید محصولات نیم قرن پیش دنیا توانایی برای خود سود و منفعت کلان درنظر گرفته اند، شکی نیست و قیمت های نجومی برای خودروهای بی کیفیت داخلی بیانگر این موضوع است.
اما این مسئله نیز نتوانسته ضعف و ناتوانی خودروسازان داخلی را به بازارهای خارجی و وابستگی های صنعتی خارجی را بپوشاند. به همین سبب مشاهده می شود که بحث تامین قطعات برای تحویل خودروهای ثبت نامی مشکلی جدی برای خودروسازان تلقی می شود. ازاین روی مدیران خودروسازی درایران به دنبال ورود یک خودروساز خارجی برای سروسامان دادن به این کمبودها هستند.
تاپیش از این خودروسازان اروپایی توانسته بودند بازار خودروی ایران را به دست بگیرند، اما با تشدید تحریم ها ایران را در میان ناتوانی های صنعتی رها کردند و خودروسازان داخلی نیز قادر به تامین این مسئله نبودند. همچون همیشه راهکار جمهوری اسلامی برای رهایی از تنگناها پاک کردن صورت مسئله مشکلات است و تنها گزینه گردن کج کردن نزد چین و روسیه است. اما در این قضیه دیگر پای مسائل سیاسی درمیان نیست که روس ها و چینی ها بخواهند از حق وتو استفاده کنند. اینجا حرف از تجارت و سود و زیان مالی است و شرکت های خصوصی و اقتصاد زنجیره ای جهانی، نمی تواند برای دیگرانی همچون ایران استثنا قائل شود. چرا که اقتصاد فروپاشیده ایران در شرایط تحریمی هیچ سودی برای صنایع و کمپانی های تجاری ندارد.
بیشتر بخوانید: مصاحبه سایت شورای مدیریت گذار با آقای شهاب شباهنگ
لذا شرکت های خودروسازی چینی هم از این قاعده پیروی می کنند و نمی توانند وابستگی و تنیدگی خود به اقتصاد آمریکا را به خاطر ایران نادیده بگیرند. آن دسته از خودروسازان درجه سه چینی هم که با ایران همکاری می کنند، سابقه ای سیاه به لحاظ تولید محصولات بی کیفیت در ذهن خریداران دارند. هنوز زمان زیادی از فاجعه کامیون های چینی که به نام “قاتلان جاده” معروف شده بودند، نگذشته است. کامیون های «هوو» به سبب نقص و بی کیفیتی سیستم ترمز صدها کشته و زخمی در جاده ها به جای گذاشت و نهایتاً وزارت راه وارد معرکه شد تا تکلیف این کامیون ها مشخص شود.
از سوی دیگر بحث تامین قطعات و خدمات این خودروهاست که همچون کیفیت پایین محصولات چینی، نمی توان به آنها اعتماد کرد و هزینه نگهداری خودرو را افزایش می دهد. اما نکته اصلی اینجاست که جمهوری اسلامی صرفاً می خواهد خود را از معرکه نجات دهد و هزینه تصمیمات غلط را به گردن مردم بیندازد. مقامات حکومت به دنبال این هستند که به هر طریق ممکن چرخه داد وستد معیوب اقتصاد فشل خود را حفظ کنند. چرا که ازکار افتادن این چرخه معیوب به منزله قفل شدن تمامی چرخ دنده های اجرایی رژیم است و این مسئله درحال رخ دادن است.
دلخوش کردن به صنعت خودروسازی چین، همچون امید داشتن به «دوستی گرگ به حق گله» است. چرا که چینی ها درحال حاضر در طراز بالایی از صنعت خودروسازی تنه به تنه برندهای جهانی می زنند و از این حیث هیچگاه کارنامه و دستاوردهای ارزشمند خود را وارد ایران نمی کنند و یا به خاطر ایران حاضر به سرشاخ شدن با تحریم های آمریکا نیستند. پس بهترین کار سرگرم کردن ایران با کمپانی های درجه سه و چهار خودروسازی خود است که از یکسو مورد توجه آمریکا نیست و از سوی دیگر دستاوردی باخود به ایران نخواهند برد و محصولاتشان چیزی همطراز با محصولات بی کیفیت تولید داخلی است. اما در عوض می توانند از این طریق نفت و محصولات پتروشیمی ایران را که بسیار ارزشمند هستند را ببرند و در ازای آن این خودروهای بی کیفیت و درجه سه و چهار را که مشتری برای آن نیست به ایران قالب کنند.
به طور کلی چه در صنعت خودروسازی و چه در دیگرصنایع مادر همچون نفت و پتروشیمی و فولاد به سبب سوء مدیریت تولید و فسادهای کلان به نفع مدیران و ذی نفوذان حکومتی، فرسودگی شدید خط تولید و عدم اجازه ورود بخش خصوصی به مراکز اقتصادی پربازده، امروز شاهد قفل شدن چرخ دنده های اقتصاد ایران درحوزه های مختلف هستیم. وقتی تمام اقتصاد و صنایع مادر یک کشور در دست حکومت و منافعش به جای صرف زیرساخت ها، صرف امیال و اهداف شخصی و باورهای ایدئولوژیک رهبر حکومت شود، طبیعی است که اقتصاد قفل کند و فروبپاشد.
