حسین باستانی- اظهارات اخیر حبیب الله سیاری، معاون هماهنگ کننده ارتش ایران، در انتقاد از نگاه تبعیض آمیز به ارتش در تبلیغات رسمی، بازتاب گسترده ای در افکار عمومی داشته است. وی با انتقاد از نوع روایت جنگ در تریبون های رسمی می گوید “فیلم می سازند که یک سید و یک یک حاجی با یک تیربار ژ-۳، یک دستی یک لشکر را ظرف ۲۴ ساعت از بین می برد،” و در جای دیگر با تاکید بر بی فایده بودن انتقاد ارتشی ها به متولیان چنین تبلیغاتی می افزاید: “با اینها حرف بزنی اعدامت می کنند! این قدر مقامشان بالاست که تحویلت نمی گیرند. “دریادار سیاری که یکی از تکاوران مدافع خرمشهر در آغاز جنگ بود و به همراه سایر تکاوران در عملیات آزادسازی این شهر نقش تعیین کننده داشت، به عنوان نمونه تاکید می کند در انتقاد از سریال تلویزیونی کیمیا، که به ماجرای مقاومت خرمشهر در مقابل اشغال عراق پرداخته بود، یک ساعت و نیم با تلویزیون مصاحبه کرده اما پخش نکرده اند. دریادار سیاری می افزاید: “یعنی ما این قدر بی غیرت بودیم که [در خرمشهر] دختر ۱۴ ساله مان برود در خط مقدم بجنگد؟ ما مرده بودیم؟
اظهارات این فرمانده، یادآور زمانی است که به دنبال پخش سریال ۱۱۰ قسمتی کیمیا از تلویزیون ایران در سال ۱۳۹۴، برخی فرماندهان نسبت به تحریف نقش ارتش در این سریال به شدت اعتراض کردند و اعتراضاتشان مطلقا به جایی نرسید.
در یکی از واکنش‌ها، سرهنگ علی قمری فرمانده وقت “گردان دژ” -فرمانده نظامی منطقه در آن مقطع- در یادداشتی در ۱۹ دی ۱۳۹۴ گلایه کرد که مطابق سریال انگار تنها ۱۰ نفر سرباز ارتش در میان مدافعان خرمشهر حضور دارند و افزود: “تا ۸ مهر [در خرمشهر] فقط گردان دژ و تکاوران دریایى و ۳۰ نفر سپاه و بسیج و ۱۸۵ نفر از ژاندارمرى و شهربانى بودند. هشتم به بعد ۲۶۰ دانشجوی دانشکده افسری ارتش ۱۷۵ هوانیروز ۳۳ نفر افسر و درجه دار از دیگر یگان‌هاى ارتش ۲۵ نفر بسیج از تهران آمدند و ۳۰۰ نفر هم از مردم خرمشهر.”
در واکنشی دیگر به سریال کیمیا، هوشنگ صمدی فرمانده تکاوران دریایی مدافع خرمشهر، که از بوشهر اعزام شده بودند، در ۱۹ دی همان سال گفت: “تکاوران نیروی دریایی در خرمشهر ۱۰۳ نفر شهید و ۲۹۰ نفر جانباز دادند… کدام یک از آنها را در این سریال کیمیا می‌بینید؟ آیا خرمشهر را فقط همین ۴-۵ نفر [نیروی غیرارتشی] نگه داشتند؟ کلاه سبزها و کماندوها در سریال کیمیا کجا هستند؟” او در مصاحبه با روزنامه بامداد گفت که تلاش‌هایش برای گفتگو با نویسنده سریال و مدیر تولید آن و تذکر نکات نادرست آن بی‌نتیجه مانده است.
ناخدا صمدی، در مصاحبه جداگانه‌ای با حسین دهباشی در سایت تاریخ آنلاین در ۸ مرداد ۱۳۹۶، به انتقاد از کتاب “دا” -روایت زهرا حسینی از مقاومت خرمشهر- پرداخت که یک موسسه انتشاراتی وابسته به حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی منتشر کرده بود.
هوشنگ صمدی در مصاحبه خود، به عنوان نمونه‌ای از میزان اعتبار روایت‌های کتاب دا، به بخشی از آن اشاره کرد که حکایت داشت تکاوران ارتش، دو تفنگ ۱۰۶ را به چند دختر ۱۵-۱۶ واگذار کرده و رفته‌اند (“تفنگ ۱۰۶” درواقع نوعی توپ است که افراد ناآشنا، آن را به اشتباه تفنگ تصور می‌کنند). ناخدا صمدی سپس، بخشی از گفتگوی خود با نویسنده کتاب را چنین نقل کرد: “از ایشان پرسیدم … دو تا تفنگ ۱۰۶ ما را کی تحویل گرفت؟ گفت هرکدامشان را یکی از این دخترها گرفتند…. به او می‌گویم خوب این دخترها که اینها را گرفتند چه جوری حمل کردند؟ می‌گوید نمی‌دانم هر کدام یکی را گرفته‌اند دیگر.”
فرمانده تکاوران خرمشهر افزود: “می گویم خانم، تفنگ ۱۰۶ ، ۲۴۰ کیلو وزنش است. روی جیپ سوار می‌شود. لوله توپش ۳ متر و ۴۰ سانتیمتر است… این دختر چطور این تفنگ را تحویل گرفته؟ … می‌گوید من، برادرم و پدرم توانستیم جلوی لشکر زرهی… را بگیریم. اصلا تو [تا حالا] تفنگ دستت گرفته‌ای؟”
طبیعتا به دنبال انتشار کتاب “دا”، اعتراضات ارتشیانی که در خرمشهرچنگیده بودند به تحریف های آن به جایی نرسید. این کتاب پس از انتشار در کتابخانه‌های سرتاسر ایران توزیع و به زبان‌های مختلف ترجمه شد، با بیش از ۱۰۰ بار چاپ پرفروش ترین کتاب سال ۱۳۸۸ لقب گرفت. آیت الله خامنه ای نیز، در ۲۱ اردیبهشت ۱۳۸۹ آن را “حقا و انصافا کتاب بسیار خوب و قابل طرح در سطح جهانی” دانست.
*مقالات و دیدگاه های مندرج در سایت شورای مدیریت گذار نظر نویسندگان آن است. شورای مدیریت گذار دیدگاه ها و مواضع خود را از طریق اعلامیه ها و اسناد خود منتشر می کند.
