بیکاری، فقر و اعتیاد همسر از دلایل عمده خشونت علیه زنان باردار است

یکی از مهم ترین عوامل خشونت خانگی علیه زنان در ایران قوانین زن ستیز در جمهوری اسلامی است 

نتایج پژوهشی در چند دانشگاه ایران نشان می دهد که عواملی مانند بیکاری، مشکلات اقتصادی، سابقه خشونت و اعتیاد همسر از جمله مهم ترین دلایل بروز خشونت خانگی نسبت به زنان باردار است که به سختی می توانند از خود دفاع کنند. خشونت خانگی علیه زنان در بسیاری کشورها ابعادی گسترده دارد و در لایه های مختلف جامعه در سکوت ادامه پیدا می کند. خبرگزاری ایسنا با انتشار نتیجه مطالعات پژوهشگران دانشگاه های علوم پزشکی مشهد و خراسان شمالی و دانشگاه آزاد اسلامی مشهد به ابعاد خشونت خانگی علیه زنان باردار و عوامل آن پرداخته است. این گزارش با نگاهی به آمار جهانی می گوید که حدود ۴۵ درصد زنان دنیا، یعنی از هر دو زن یک نفر، در معرض خشونت خانگی قرار دارند.

این مطالعه در فاصله سال های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ و با بررسی ۲۳ زن باردار ۱۵ تا ۴۵ ساله انجام شده است، زنانی که بر اثر خشونت خانگی به بیمارستان مراجعه کرده اند. گزارش می گوید گروهی از این زنان با شکایت از ترومای ناشی از خشونت خانگی و ۲۳ بیمار باردار دیگر به علت تروما ناشی از سایر علل به اورژانس سوانح دو بیمارستان در مشهد مراجعه کرده بودند. گزارش تاکید می کند که خشونت خانگی “شایع ترین نوع خشونت علیه زنان است و شامل خشونت های فیزیکی، روانی و جنسی است که در تمام سنین، جنسیت ها، قومیت ها، زمینه های آموزشی و گروه های اقتصادی اجتماعی اتفاق می افتد”.

این مطالعه به بررسی داده هایی پرداخته است نظیر سن، سن بارداری، دفعه بارداری، خواسته یا ناخواسته بودن بارداری، سابقه سقط به علت خشونت، محل تولد، محل زندگی، تحصیلات، شغل، استعمال دخانیات، سوء مصرف مواد مخدر و مصرف داروهای خواب آور یا ضد افسردگی.

پژوهشگران هم چنین اطلاعات دیگری را نیز مد نظر قرار داده اند از جمله مدت زمان ازدواج، فاصله سنی زوجین، ازدواج تحمیلی و عدم رضایت زناشویی، سابقه طلاق در بیمار و یا همسر او و تعدد زوجین. در رابطه با همسر نیز به این موارد توجه شده است: «محل تولد، تحصیلات، شغل، استعمال دخانیات، سوء مصرف مواد مخدر، اعمال خشونت قبلی، آسیب به کودک و آزار رساندن به کودکان، مصرف داروهای خواب آور و یا ضد افسردگی.»

آنها به این نتیجه رسیده اند که در ۲۲ بیمار خشونت توسط همسر بیمار انجام شده و تنها یک نفر از طرف برادر مورد خشونت قرار گرفته است.

میانگین سن زنانی که در پی خشونت خانگی به بیمارستان مراجعه کرده اند حدود ۲۷.۵ سال، میانگین مدت ازدواج ۳.۵ سال و میانگین سن بارداری ۲۸.۵ هفته بوده است. گزارش می گوید شش مورد از بارداری ها کمتر از ۲۰ هفته و مابقی بیشتر از ۲۰ هفته و دارای قابلیت حیات بوده اند.

عوامل خشونت

نتیجه پژوهش نشان داده است که «بین بروز خشونت خانگی و سابقه خشونت خانگی در خانواده، بیکاری همسر و مشکلات اقتصادی، سابقه بستری به علت خشونت خانگی و مصرف دخانیات و سوءمصرف مواد مخدر» ارتباط وجود داشته و از مهم ترین علت های بروز خشونت خانگی «از نظر زنان باردار، بیکاری و مشکلات اقتصادی همسر، سابقه بستری قبلی به علت خشونت خانگی و اعتیاد همسران» بوده است.

از نظر فعالان حقوق زنان ، علاوه بر محرومیت هایی که در این پژوهش به آنها اشاره شده یکی از مهم ترین عوامل خشونت خانگی علیه زنان در ایران قوانین زن ستیز در جمهوری اسلامی است که جامعه مردسالار ایران را به شریعت نیز مسلح کرده است.

بحث خشونت خانگی علیه زنان در ایران سال هاست که ادامه دارد. حکومت اسلامی، مجلس و مجلس خبرگان آن بر سر پیوستن این کشور به کنوانسیون بین المللی رفع هرگونه تبعیض علیه زنان موانع متعدد به وجود آورده اند. زمانی که نمایندگان مجلس ششم لایحه پیوستن ایران به این کنوانسیون را که از سوی دولت وقت تهیه شده بود تصویب کردند، عده ای کفن پوش به خیابان ها آمدند و علیه آن اعتراض کردند.

در نهایت نیز مجلس شورای اسلامی این لایحه را از دستور کار خارج کرد. از میان اعضای سازمان ملل تنها چهار کشور ایران، سومالی، سودان و تونگا این کنوانسیون را امضا نکرده اند. این معضلات تنها محدود به ایران نیست. کشورهای همسایه نیز وضع مشابهی دارند. همین هفته پیش بود که قتل یک دانشجوی زن جوان در ترکیه به دست دوست پسر سابق اش موجی از اعتراض را براه انداخت. معترضان معتقدند دولت محافظه کار اردوغان پایه های مردسالاری در جامعه ترکیه را تقویت کرده و این از عمده دلایل خشونت و حتی قتل زنان به دست خانواده یا شریک زندگی آنهاست. در سال جاری در ترکیه ۱۴۶ زن تنها به خاطر جنسیت خود به قتل رسیده اند.

منبع: دویچه وله فارسی

* مقالات و دیدگاه های مندرج در سایت شورای مدیریت گذار نظر نویسندگان آن است. شورای مدیریت گذار دیدگاه ها و مواضع خود را از طریق اعلامیه ها و اسناد خود منتشر می کند.