دولت بایدن… سیمای سیاستهایی جدید در داخل و خارج

در آغاز، و طی ساعتهای اولیۀ حاکمیت در کاخ سفید، بایدن ۱۷ دستور اجرائی مبنی بر لغو تصمیمات پیشین دولت ترامپ را صادر کرد.

الجزيرة نت 21/1/2021

ترجمه: علی حسین نژاد

طی دوره چهار سالۀ حاکمیت رئیس جمهور سابق آمریکا دونالد ترامپ، جهان شاهد بسیاری از تضادها و درگیریهای ناشی از تصمیمات بی سابقۀ اخیر او در دو سطح بین المللی و داخلی بود.

با پایان یافتن دوران حاکمیت او و روی کار آمدن رئیس جمهور منتخب جو بایدن که روز چهارشنبه ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ انجام شد و او رئیس جمهور آمریکا گردید، اکنون امیدها به دولت جدید برای حل این تضادها و درگیریها و تقویت ثبات و آرامش دوخته شده است.

در آغاز، و طی ساعتهای اولیۀ حاکمیت در کاخ سفید، بایدن ۱۷ دستور اجرائی مبنی بر لغو تصمیمات پیشین دولت ترامپ را صادر کرد که مهمترین آنها مربوط به ساختن دیوار مرزی با مکزیک و ممنوعیت سفر از کشورهای مسلمان به آمریکا به علاوۀ خروج از سازمان بهداشت جهانی و توافق پاریس در مورد محیط زیست می باشد.

مبارزه با کرونا

همچنین تصمیمات جدید بایدن شامل سیاستهای جدیدی در مورد روشهای مبارزه با اپیدمی ویروس کرونا در آمریکا می باشد که سیاستهای ترامپ موجب شد این اپیدمی بیشتر از همۀ کشورها به آمریکا ضربه بزند.

بایدن از کارمندان و کارکنان بخشهای دولتی در تمام ساختمانها و ادارات فدرال خواست که ماسک زده و فاصلۀ فیزیکی را مراعات کنند.

به نوشتۀ خبرگزاری آسوشیتدپرس، بایدن از همۀ آمریکایی ها می خواهد که طی صد روز اول حکومت او ماسک بزنند.

بایدن همچنین رهنمودهای لازم را به اعضای دولتش برای پیوستن مجدد به سازمان بهداشت جهانی که ترامپ از آن خارج شد ارائه می دهد. ترامپ سازمان بهداشت جهانی را متهم به عدم کارآیی و تسلیم شدن به فشارهای چین در مورد ویروس کرونا کرده بود.

بازگشت به توافق پاریس

همچنین بایدن دستورات اجرائی بازگشت واشنگتن به توافق پاریس در مورد محیط زیست را در انجام تعهدی که در تبلیغات انتخاباتی اش داده بود صادر کرد. بایدن گفته بود که آمریکا را به منشور جهانی محیط زیست بازخواهد گرداند.

ترامپ یکی از حامیان مصرف نفت و گاز و ذغال بود و اولویت نخست را به خروج از تلاشهای جهانی برای کاستن از گازهای گلخانه ای مضر به محیط زیست داد. سی روز طول خواهد کشید تا آمریکا رسما به این  توافق بین المللی بازگردد.

لغو ممنوعیت سفر مسلمانان

در زمینۀ داخلی نیز بایدن ممنوعیت اعمال شده به مسافران مسلمان را که ترامب در ژانویۀ سال ۲۰۱۷ آن را اعمال کرده بود لغو کرد. ترامپ ورود خارجیان تبعۀ هفت کشور مسلمان به آمریکا را ممنوع اعلام کرده بود.

لغو حالت فوق العادۀ مرزی

بایدن همچنین به حالت فوق العادۀ ملی اعلام شده توسط ترامپ در مرزها در فوریۀ ۲۰۱۸ فورا پایان می دهد و میلیاردها دلار بودجۀ وزارت دفاع برای ساختن دیوار مرزی با مکزیک را به گفتۀ آسوشیتدپرس به خزانۀ دولت باز می گرداند.

احیای مجدد قانون DACA يا رؤيا

و در تکمیل مسائل هجرت و مهاجرین غیر نظامی، بایدن به دولت خود دستور می دهد قانون DACA یا رؤیا را که در دولت اوباما تصویب شده بود و راهی به سوی دریافت اقامت دائم و شهروندی به قریب  یک میلیون جوان مقیم آمریکا می‌دهد که در کودکی به صورت غیرقانونی به این کشور آمده‌اند اجرا کند. دولت ترامپ این قانون را به دیوان عالی کشانده بود اما این دیوان علیه ترامپ رای داد. بایدن حالا بر حمایت کاخ سفید از این قانون تاکید می‌کند.

اجرای این قانون مصوبۀ سال ۲۰۱۲ از صدها هزار مردمی که از کودکی به آمریکا آمده اند در قبال خطر اخراج آنها حمایت می کند.

عدم اخراج کسانیکه غیر قانونی وارد آمریکا شده اند

همچنین بایدن یکی از نخستین دستورات اجرائی ترامپ را مبنی بر اولویت دادن به اخراج ۱۱ میلیون نفر که به طور غیر قانونی وارد آمریکا شده اند لغو می کند.

بایدن اعلام کرده که اخراج فقط شامل موارد تهدیدات علیه امنیت ملی و یا سلامت و ایمنی عمومی خواهد بود.

طرح مهاجرت و شهروندی

به نوشتۀ روزنامۀ “واشنگتن پست” بایدن طرح قانونی جامع مهاجرت را در روز اول تنفیذ ریاست جمهوری خود ارائه می دهد که راه شهروند آمریکایی شدن افراد غیر نظامی را که هشت سال در آمریکا اقامت کرده اند هموار می کند. این روزنامه روز دوشنبه نوشت که طرح قانونی مذکور از مهاجران غیر نظامی حمایت می کند و آنها را در راهی قرار می دهد که بعد از پنج سال اقامت به گرین کارت دست یابند و اگر شروط لازم را مانند پرداخت مالیات و عدم سوء پیشینه داشته باشند می توانند آن موقع بعد از سه سال دیگر شهروند آمریکایی بشوند.

به نوشتۀ خبرگزاری آسوشیتدپرس مهاجران غیر نظامی در آمریکا از سال ۲۰۱۵ به تعداد ۱۲ میلیون نفر هستند ولی تخمینهایی دیگر حاکی از رقم بالاتر از این می باشند.

مسائل بین المللی

بسیاری منتظر تغییراتی در سیاستهای خارجی آمریکا بویژه در مورد رابطه با ایران و ادامۀ حضور نظامی آمریکا در افغانستان و عراق هستند.

۱. بازگشت به برجام – بایدن در گفتگویش با روزنامۀ آمریکایی «نیویورک تایمز” در دسامبر گذشته به طور تلویحی به امکان بازگشت به برجام یا توافق هسته ای قدرتهای بزرگ در سال ۲۰۱۵ با ایران که ترامپ از آن در سال ۲۰۱۸ خارج شده و تحریمهایی اقتصادی بر ایران اعمال کرد، اشاره کرده بود. وی در پاسخ به سؤالی که “آیا او همچنان به نظراتش در مورد برجام که در مقاله اش در تاریخ ۱۳ سپتامبر گذشته در سایت سی ان ان منتشر کرده بود، پایبند می باشد؟” گفت: «کار، سخت خواهد بود.. ولی آری». بایدن در آن مقاله اش نوشته بود که«اگر ایران باردیگر تبعیت کامل از برجام بکند ایالات متحده می تواند به آن برگردد تا نقطه آغازی برای ادامۀ گفتگوها و لغو تحریمهای اعمال شده توسط ترامپ بر ایران باشد». وی در آن مقاله تأکید کرده بود که واشنگتن با مشورت با متحدین و شرکای خود در گفتگوهایی شرکت خواهد کرد و توافقهای تشدید و طولانی کردن محدودیتهای هسته ای بر ایران و نیز پرداختن به برنامۀ موشکی آن را پیگیری خواهد نمود؛ و افزوده بود که آمریکا همیشه گزینۀ لغو تحریمها را در صورت لزوم در دست دارد و ایران این را می داند. خبرگزاری آسوشیتدپرس روز سه شنبه به نقل از معاون وزیر خارجۀ بایدن، خانم ویندی شرمن نوشت که وزارت خارجۀ آمریکا در این مورد (برجام) به طور جدی عمل خواهد کرد، زیرا ما اعتبار از دست داده ایم و به ما به این چشم نگاه می کنند که ما بعد از ترامپ ضعیفتر خواهیم بود. یادآوری می شود که شرمن در زمان ریاست جمهوری اوباما معاون وزارت خارجه در امور سیاسی و گفتگو کنندۀ اصلی در مذاکرات هسته ای سال ۲۰۱۵ با ایران بود.

۲. امنیت اسرائیل – رابطۀ آمریکا با اسرائیل همچنان محور توجه چندین کشور بویژه کشورهای عربی است، و بعد از آنکه واشنگتن در ماه می ۲۰۱۸ سفارت خودش را از تل آویو به قدس منتقل کرد بحران شدت یافت و این اقدام ترامپ موجی از خشم گسترده را در پی داشت. ولی به نظر می رسد که دولت بایدن تغییر ریشه ای در این مسأله نخواهد داد، هرچند که حمایت رئیس جمهور جدید آمریکا از پیشنهاد راه حل دو کشور (کشور فلسطین و کشور اسرائیل) ادامه خواهد یافت. آنتونی بلینکن وزیر خارجۀ بایدن سه شنبه گفت که وی طی دورۀ وزارتش سفارت آمریکا را در قدس باقی خواهد گذاشت و همچنان بیت المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت خواهند شناخت. وی همچنین تأکید کرد که آنها به حمایت از اسرائیل ادامه خواهند داد زیرا اسرائیل مهمترین متحد آمریکا در منطقه می باشد و افزود که وی اسرائیل را یک دولت نژادپرست نمی داند. بلینکن وعده داد که آمریکا همیشه به امنیت اسرائیل پایبند خواهد بود؛ ولی او گفت که بایدن همچنان پایبند به راه حل تشکیل دو کشور با فلسطینیان می باشد.

۳. خروج از عراق و افغانستان – وزیر دفاع بایدن، لوید اوستن طی جلسۀ بحث رأی اعتماد به او در مجلس سنای آمریکا روز سه شنبه فاش کرد که خواستار پایان دادن به مناقشه در افغانستان با یک راه حل سیاسی است. وی خاطر نشان ساخت که واشنگتن «می خواهد افغانستان را در آینده بدون خطر ببیند» و بر ضرورت تمرکز روی مبارزه با تروریسم تأکید کرد.

این اظهارات در حقیقت خبر از پایان جنگی طولانی می دهد که آمریکا در آن گرفتار شد؛ جنگی که تا کنون منجر به نگهداشتن ۲۵۰۰ سرباز در عراق و به همان تعداد در افغانستان شده است.