کودکان کار و خیابان تنها از جهانِ کودکی نیست که محروم می‌مانند. ورود درست و سلامتِ کودکان کار به جهانِ پرچالشِ بلوغ و نوجوانی هم موضوعی است که اغلب توجهی به آن نمی‌شود.
▫️دختربچه‌ای که به دلیل شرایط اقتصادی و مشکلات خانواده‌اش خیلی زود به خیابان‌ها راه پیدا می‌کند، دستفروشی می‌کند یا سر چهارراه‌ها شیشه اتومبیل‌ها را پاک می‌کند خیلی زود دوازده-سیزده‌ساله خواهد شد و اولین پریود خود را – ای بسا در خیابان – تجربه خواهد کرد؛ جایی که با هیچ تعریفی نمی‌تواند محیط امنِ لازم برای اولین تجربه پریود را برای دخترانِ کار و خیابان فراهم کند.
اگر شما هم یکی از فعالان حقوق کودکان کار و خیابان هستید، اگر در سازمان‌های مردم‌نهادِ حامیِ کودکانِ کار فعالیت می‌کنید یا اگر معلم یا مربیِ این گروه از کودکان هستید پیشنهاد می‌کنیم این راهنمای کوتاهِ حمایت از دخترانِ کار و خیابان برای ورودِ سلامت به دنیای نوجوانی را بخوانید:
یک- کودک کاری که از حقوق اولیه خود محروم مانده، حقِ کودکی کردن نداشته و خیلی زود با آسیب‌های کار در خیابان آشنا شده است، احتمالا اطلاع چندانی هم از تجربه بلوغ و این که اصلا پریود چیست ندارد. اطلاعاتِ مخدوش و نادقیقِ گروهِ هم‌سالان یا بزرگ‌‌ترهای غیرکارشناس نمی‌تواند منبع مناسبی برای او باشد. اگر شما کسی هستید که در راه حمایت از حقوق کودکان کار فعالیت می‌کنید، خوب است که با تقسیم‌بندیِ کودکان کار به گروه‌های سنی مختلف، بخش ویژه‌ای از توجه خود را به گروه سنیِ نزدیک به سن بلوغ اختصاص دهید. البته که هم دختران و هم پسران هنگام ورود به جهان نوجوانی به حمایت و توجه بیشتر نیاز دارند اما بهتر است به‌طور خاص بر پریود به عنوان حساس‌ترین تجربه پیش روی دخترانِ کار و خیابان تمرکز کنید.
ای بسا این گروه از کودکانی که با آنها کار می‌کنید، به توجه بیشتری نیاز داشته باشند. لازم است دختربچه‌های کار و خیابان، پیش از مواجهه با اولین پریود خود، دقیقا و بر اساس تعارف علمی و تأییدشده بدانند که پریود چیست، چگونه اتفاق می‌افتد وچگونه باید با آن به عنوان بخشی طبیعی از چرخه زندگی روبه‌رو شد.
دو- از جمله اطلاعات مهمی که دختران کار و خیابان پیش از تجربه اولین پریود خود باید داشته باشند، اطلاعات مربوط به وسایل بهداشتی لازم در دوران پریود است. برای آنها توضیح دهید که نوار یا پد بهداشتی چیست و چگونه استفاده می‌شود. از اهمیت رعایت بهداشت فردی و چگونگی شست‌وشوی بدن در طول دوران پریود بگویید و جزئیات و تجربه لازم را در اختیار این کودکان قرار دهید.
▫️سه – سازمان‌های مردم‌نهاد و کارزارهای امور خیریه اغلب بر تهیه و تدارکِ پوشاک، خوراک و وسایل درسی برای کودکان کار متمرکز هستند؛ کالاهایی که البته تهیه آنها ضرورت دارد. در بیشتر موارد اما موضوعِ مهمِ تهیه وسایل بهداشتی از جمله وسایل بهداشتیِ استاندارد و سلامت برای دوران پریودِ کودک کاری که اکنون به دوران بلوغ رسیده است فراموش می‌شود یا در اولویت قرار نمی‌گیرد. در حالی که دسترسی نداشتن به این وسایل می‌تواند مشکلات زیادی برای کودکان کار به وجود بیاورد و حتی تهدیدی جدی برای سلامت آنها باشد. می‌توان کارزارها یا برنامه‌هایی با محوریتِ تأمینِ وسایل بهداشتی مورد نیازِ دختران کار و خیابان طراحی کرد.
چهار- دوران پریود در بیشتر موارد و برای بیشتر دختران و زنان همراه با بعضی انواع درد یا گرفتگی عضلات شکم یا کمر است. درباره عوارض این دوران به طور واضح و شفاف با کودکان حرف بزنید. دخترانِ کار و خیابان باید بدانند که احساس خستگی، درد، ناراحتی‌های گوارشی یا تمایل به بیشتر غذا خوردن در این دوره طبیعی است و آنها نه «مریض» هستند و نه اشکال دیگری برای‌شان پیش آمده، تنها به مراقبت بیشتر از خود و بدن‌شان در این دوران نیاز دارند.
سازمان‌های مردم‌نهادِ فعال در حوزه کودکان کار می‌توانند با دعوت از پزشکان یا پرستاران یا حتی معلم‌های بهداشتی که ممکن است بخواهند داوطلبانه به دختران کار و خیابان کمک کنند، کارگاه‌های مختصر آموزشی برای این کودکان برگزار کنند و به آنها یاد بدهند که با چه روش‌هایی ممکن است بتوانند دردهای دوران پریود را کمتر کنند و دوران پریود سالم‌تری را پشت سر بگذارند.
پنج- فراموش نکنیم کودکان کار به‌رغم این که کودکیِ خود را در خیابان می‌گذرانند و با وجود این که از تجربه کودکی کردن محروم مانده‌اند اما هنوز و همچنان کودک‌اند و مراحل رشد پیش روی آنهاست. اگر نمی‌توانیم کار را از زندگی آنها حذف کنیم، دست‌کم در گذرِ سالم‌تر از مراحل مختلف رشد کمک‌شان کنیم.
@NA_BE_KAR_KOODAKAN
